หนามของแคคตัสเกิดจากากรลดรูปของใบกลายเป็นหนามเพื่อช่วยลดการคายน้ำ และป้องกันอันตรายจากคนและสัตว์ สำหรับนามของแคคตัส มี 2 ส่วน คือ 1. หนามกลาง 2. หนามข้าง
จำนวนและลักษณะของหนามจะแตกต่างกันออกไปตามพันธุ์ของแคคตัส เช่น หนามแข็ง หนามอ่อนนุ่มคล้ายขนสัตว์ หนามรูปหวี หรือ มีปลายงอคล้ายตะขอ เป็นต้น ส่วนมากหนามกลางมักจะแข็งแรงและยาวกว่าหนามข้าง แคคตัสบางชนิดจึงมีเพียงหนามกลาง บางชนิดมีเพียงหนามข้าง และบางชนิดไม่มีหนามเลย ส่วนสีของหนามก็มีหลายสีแล้วแต่พันธุ์ และบางครั้งยังสามารถเปลี่ยนแปลงสีไปตามสภาพการเลี้ยงอีกด้วย